Sprawdź najważniejsze z 89 nowych praw, które weszły w życie w pierwszym tygodniu 2019 r.
Termin wprowadzenia akcyzy na płyn do papierosów elektrycznych przesunięto na 30 czerwca 2020 r. Do tego dnia stawka będzie nadal zerowa.
Ścieżka prac nad projektem ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym
Minimalne kwoty odszkodowań wypłacanych przez ubezpieczycieli w przypadku szkód na osobie wynosi 5 210 000 euro, a w przypadku szkód w mieniu 1 050 000 euro (bez względu na liczbę poszkodowanych). Kwoty dotyczą wypadków w ruchu drogowym. Określa je Komisja Europejska co 5 lat przy uwzględnieniu stóp inflacji.
Apteki i punkty apteczne mogą odliczyć od podatku wydatki poniesione na wyposażenie komputerowe w związku z wprowadzeniem e-recept. Przedsiębiorca prowadzący aptekę może liczyć na odliczenie wysokości 19 proc. kwoty. Zniżka podatkowa przysługuje na maks. cztery stanowiska w aptece w maks. czterech aptekach na jednego przedsiębiorcę, a kwota wyposażenia jednego stanowiska nie może przekroczyć 3,5 tys. zł.
Alimenty przysługują rodzinie, w której dochód w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800 zł (wcześniej 725 zł).
Podniesiono kary dla pracodawców, którzy zatrudniają nielegalnie dłużników alimentacyjnych. Grozi im od 1,5 tys. zł do 45 tys. zł grzywny (wcześniej od 1 tys. do 30 tys. zł).
Wydzielono Zakład Badań Antydopingowych z Instytutu Sportu - Państwowego Instytutu Badawczego jako odrębną jednostkę oraz powołano Polskie Laboratorium Antydopingowe.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu dopingu w sporcie
Pasze GMO w diecie zwierząt mogą być stosowane do 1 stycznia 2021 r. (pierwotnie do 1 stycznia 2019 r.). Po tej dacie wykorzystywanie ich w żywieniu zwierząt ma być zakazane. Od momentu znowelizowania ustawy o paszach w 2006 r. ten termin wielokrotnie przesuwano.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o paszach
Podatek od handlu detalicznego dla hipermarketów będzie obowiązywał od 1 stycznia 2020 r.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej
Stawki VAT w 2019 r. pozostaną na niezmienionym poziomie 23 i 8 proc.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług
Zwiększono kwotę wolną od podatku dla rolników, którzy sprzedają produkty wytworzone w swoim gospodarstwie w ramach handlu detalicznego z 20 tys. do 40 tys. zł (po przekroczeniu tej kwoty obowiązuje podatek 2 proc.).
Przedsiębiorca może jednorazowo rozliczyć stratę podatkową do wysokości 5 mln zł. Jeśli strata jest wyższa, rozlicza się ją w kolejnych latach, do 50 proc. jej wysokości w jednym roku.
Przedsiębiorca może zaliczyć w koszty podatkowe zarobki małżonka, którego zatrudnia (chodzi np. o firmy rodzinne).
Podwyższono z 20 do 50 pracowników próg, od którego powinien być zatrudniony specjalista od BHP. Pracodawca zatrudniający mniej niż 50 pracowników może sam pełnić obowiązki specjalisty.
Obniżono stawkę akcyzy na energię elektryczną z 20 do 5 zł za megawatogodzinę (MWh) oraz wysokość tzw. opłaty przejściowej dla odbiorców energii o 95 proc. Zmiany będą obowiązywać do końca 2019 r.
Na rekompensaty dla firm obracających energią przeznaczono 4 mld zł z Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny.
Samorządy mogą spłacać swoje długi nowymi zadłużeniami o niższych kosztach obsługi lub mogą je spłacać wcześniej np. z nadwyżki budżetowej z poprzednich lat.
Polska przeznaczy 30 mln zł z Narodowego Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację celów Konwencji Klimatycznej ONZ.
Przekształcenie użytkowania wieczystego gruntów mieszkaniowych we własność jest odpłatne. Właściciele gruntów muszą płacić kwotę w wysokości opłaty za użytkowanie wieczyste rocznie przez 20 lat.
Przywrócono na stanowiska sędziów Sądu Najwyższego, którzy ukończyli 65 lat i na mocy poprzednich przepisów musieli przejść w stan spoczynku.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym
Wprowadzono tzw. ulgę termomodernizacyjną na wydatki związane z ocieplaniem (np. wymianą kotłów grzewczych) dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych, którzy rozliczają 19 proc. stawkę podatku PIT lub opłacają ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Ulga wynosi 23 proc. poniesionych wydatków, obowiązuje maksymalnie przez kolejne 3 lata i nie może przekroczyć w sumie kwoty 53 tys. zł.
Osoby fizyczne, których zarobki przekroczyły 1 mln zł w danym roku, zapłacą 4 proc. podatku od nadwyżki tej kwoty. Pierwszy raz podatek będzie rozliczony w 2020 r. za zarobki z 2019 r. Wpływy z podatku trafią do Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.
Fundusz będzie także zasilany ze składek opłacanych przez pracodawców, zleceniodawców i osoby prowadzące działalność gospodarczą do Funduszu Pracy (0,15 proc z 2,45 proc składki).
Ścieżka prac nad projektem ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych
Obniżono CIT dla małych firm (dochody w danym roku podatkowym poniżej 1,2 mln euro) z 15 do 9 proc.
Zlikwidowano obowiązek składania zeznań podatkowych przez podatnika. PIT będzie rozliczany przez Krajową Administrację Skarbową w imieniu podatnika. Podatnik będzie mieć wgląd do zeznania przygotowanego przez KAS. Może je np. uzupełnić o informacje o dodatkowych ulgach podatkowych.
Osoby pracujące na umowę o dzieło lub umowę zlecenie oraz osoby samozatrudnione mogą przystępować do związków zawodowych i je zakładać.
Wolontariusze i stażyści mogą przystępować do istniejących związków zawodowych, jeśli pozwala na to statut organizacji.
Komisarze wyborczy mogą wyznaczać numery, granice oraz siedziby obwodowych komisji wyborczych, a także dzielić gminy, powiaty i województwa na okręgi wyborcze, ustalać ich numery oraz określać liczbę radnych wybieranych w każdym okręgu w wyborach samorządowych. Wcześniej robiły to rady gminy.
Rada gminy lub grupa 15 wyborców ma prawo zaskarżyć decyzje komisarza do Państwowej Komisji Wyborczej w ciągu 3 dni od jej upublicznienia.
Przedsiębiorcy, których średnie miesięczne przychody w 2018 r. nie przekroczyły dwuipółkrotności miesięcznego minimalnego wynagrodzenia (5 250 zł miesięcznie, a rocznie 63 tys. zł) mogą zapłacić niższe składki ZUS (tzw. mały ZUS). Minimalna składka wynosi 200 zł i jest zależna od wysokości przychodu.
Osoby, których średni miesięczny dochód nie przekracza 2 563 zł netto (60 proc. przeciętnego wynagrodzenia) mogą ubiegać się o dopłaty do czynszu. Przy każdej kolejnej osobie w gospodarstwie domowym limit jest zwiększany o 30 punktów proc. (np. 120 proc. w rodzinie trzyosobowej).
Rozszerzono uprawnienia Inspektorów Ochrony Środowiska. Mogą przeprowadzać kontrole u przedsiębiorców prowadzących wysypiska śmieci bez zapowiedzi o każdej porze dnia. Mogą używać m.in. dronów do ustalenia czy doszło do naruszeń przepisów. Mają także prawo do przesłuchiwania świadków, przeszukiwania pomieszczeń i kontrolowania pojazdów przewożących śmieci.
Osobom, które złożą pisemne oświadczenie, że nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej, przysługuje bezpłatna pomoc prawna. Oświadczenie składa się osobie, która takiej pomocy udziela.
Dodano możliwość uzyskania bezpłatnej pomocy obywatelskiej np. w sprawach związanych z zadłużeniem i pomocą socjalną.
Podatkiem od przychodów z budynków objęto właścicieli i współwłaścicieli budynków oddanych pod wynajem, dzierżawę lub umowę o podobnym charakterze.
Podatek wynosi 0,035 proc. podstawy opodatkowania za każdy miesiąc. Naliczany jest od sumy wartości początkowych wszystkich budynków pomniejszoną o 10 mln zł.
Z opodatkowania zwolnione są budynki, w których proporcja udziału powierzchni użytkowej budynku do całkowitej powierzchni nie przekracza 5 proc.
Minister zdrowia nadzoruje System Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego i jest jego administratorem. Minister dysponuje częścią środków na finansowanie systemu. Część zadań związanych z obsługą SWD PRM zleca Krajowemu Centrum Monitorowania Ratownictwa Medycznego.
Najniższa wartość kosztów komorniczych wynosi 150 zł, a najwyższa 50 tys. zł (wcześniej wartości wyliczano proporcjonalnie do średniego wynagrodzenia).
W sprawach o egzekucję świadczeń komornik pobiera 10 proc. wartości ściągniętych pieniędzy.
W niektórych przypadkach kwota może ulec zmniejszeniu np. jeśli dłużnik zapłaci w ciągu miesiąca od zawiadomienia, będzie to 3 proc.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o kosztach komorniczych
Zwiększono nadzór ministra sprawiedliwości nad pracą komorników. Minister może odwołać komornika z funkcji lub zawiesić go w sytuacji naruszenia prawa. O odwołanie komornika ze stanowiska w sytuacji naruszeń wnioskują prezesi sądów rejonowych, którzy jako przełożeni komorników mają obowiązek nadzorować ich pracę.
Komornik ma obowiązek nagrywać przeprowadzane egzekucje. Nagranie będzie dołączane do akt postępowania.
Przymusowe otwarcie mieszkania przez komornika musi obowiązkowo odbywać się w asyście policji.
Komornik musi dokonywać wszystkich czynności osobiście, a nie za pośrednictwem asesorów. Asesorzy wykonują wszystkie czynności tylko w ramach przygotowania do zawodu i komornicy ponoszą za to pełną odpowiedzialność.
Podniesiono minimalny wiek komornika z 25 do 28 lat, a górną granicę obniżono z 70 do 65 lat.
Kontrole w kancelariach komorniczych będą odbywać się co dwa lata (wcześniej raz na cztery lata).
Ścieżka prac nad projektem ustawy o komornikach sądowych
Ruszył rejestr średnich źródeł spalania paliw np. systemów ogrzewania budynków, elektrycznych generatorów. Za jego prowadzenie odpowiada Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami.
Rolnik może się ubiegać o odszkodowanie za straty łowieckie. Zostanie ono wypłacone przez wojewodę ze specjalnego Funduszu Odszkodowawczego.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy - Prawo łowieckie
Do przewozu wyrobów zwolnionych z podatku akcyzowego konieczne są dokumenty papierowe. Termin wdrożenia dokumentów elektronicznych przesunięto na kolejny rok.
Grunty leśne pozostają opodatkowane podatkiem leśnym, nawet jeśli biegną po nich linie elektroenergetyczne, telekomunikacyjne lub infrastruktura przesyłowa np. gazu.
Skrócono z 50 do 10 lat czasu obowiązkowego przechowywania dokumentacji pracowników.
Zniesiono Komisję Nadzoru Finansowego w dotychczasowym kształcie. W jej miejsce powołano Urząd Komisji Nadzoru Finansowego ze statusem państwowej osoby prawnej. Organami nowego urzędu jest Komisja i przewodniczący Komisji.
Zmiana ma zapewnić Komisji większą niezależność finansową. KNF nie będzie już finansować swojej działalności z budżetu państwa, tylko z wpłat nadzorowanych podmiotów finansowych.
Instytut Pamięci Narodowej prowadzi ewidencję grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.
IPN udziela pomocy finansowej w formie dotacji na remont pomników nagrobnych np. rodzinom weteranów i stowarzyszeniom.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski
Grupa 15 wyborców może zaskarżyć do Naczelnego Sądu Administracyjnego decyzję Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie skargi na postanowienia komisarza wyborczego.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw
Pracownicy Krajowej Informacji Skarbowej oraz izb administracji skarbowej zajmujący się obsługą informatyczną stali się pracownikami zatrudnionymi w Centrum Informatyki Resortu Finansów.
Rzeczoznawca majątkowy ma obowiązek stałego doskonalenia zawodowego. Jeśli nie wypełni tego obowiązku, Komisja Odpowiedzialności zawodowej przeprowadza postępowanie w tej sprawie. Skład Komisji powołuje w porozumieniu z organizacjami zawodowymi rzeczoznawców minister infrastruktury i budownictwa.
Przedszkola i szkoły niesamorządowe, do których uczęszczają dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, muszą na szczegółowo opisanych odrębnych rachunkach i fakturach rozliczać koszty poniesione przez szkoły ze względu na kształcenie specjalne. Jest to konieczne do otrzymywania dotacji. Placówki muszą wykazać, że te pieniądze nie były przeznaczane np. na zarządzanie całą placówką.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o finansowaniu zadań oświatowych
Minister spraw zagranicznych w ciągu 7 dni przekazuje prezesowi Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu listę pracowników ministerstwa i placówek zagranicznych, którzy powinni złożyć oświadczenie lustracyjne. Prezes ma 21 dni na weryfikację, czy te osoby pracowały lub współpracowały z organami bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990.
Majątek osoby, która nie była wspólnikiem spółki w momencie wszczęcia przeciwko spółce postępowania komorniczego, nie może podlegać zajęciu przez komornika.
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego
Oraz:
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o dozorze technicznym
Ścieżka prac nad projektem ustawy o Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego
Ścieżka prac nad projektem ustawy o pracowniczych planach kapitałowych
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o rybołówstwie morskim
Ścieżka prac nad projektem ustawy o tachografach
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw
Ścieżka prac nad projektem ustawy - Prawo wodne
Ścieżka prac nad projektem ustawy o produktach kosmetycznych
Ścieżka prac nad projektem ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych
Ścieżka prac nad projektem ustawy o spółdzielniach rolników
Ścieżka prac nad projektem ustawy o publicznym transporcie zbiorowym
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy - Prawo celne
Ścieżka prac nad projektem ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o ochronie roślin oraz niektórych innych ustaw
Ścieżka prac nad projektem ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw
Ścieżka prac nad projektem ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
Ścieżka prac nad projektem ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin
Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy - Prawo pocztowe
Ścieżka prac nad projektem ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej